Alevilerin ibadethane yeri olan cemevleri, ticarethane statüsünde olduğu için gelen fatura rakamları epeyce yüksek. Konuya ilişkin, .’dan Dicle Doğan’a konuk olan Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı Genel Başkanı Ercan Geçmez, cemevlerine gelen yüksek faturaların yeni bir konu olmadığını ve 2005 yılında vakfın Kurucu Başkanı Ali Doğan’la birlikte bunun mücadelesini başlattığını belirterek, “Biz ücretsiz elektrik istemiyoruz, cemevlerinin ticarethane statüsünden kaldırılmasını istek ediyoruz” dedi. Geçmez, bu durumu “Türkiye toplumunun vicdanına bırakıyoruz, yapılan bir haksızlıktır” diyerek üzüntüsünü dile getirdi.
“TARİFENİN TİCARETHANE STATÜSÜNDEN ÇIKARILMASINI İSTİYORUZ”
Dicle Doğan’ın, “Elektriğe zam gelmeden önce gelen faturalar nasıldı ve elektriğe yüzde 127 oranında zam geldikten sonra nasıl oldu?” sorusuna Geçmez şu şekilde yanıt verdi:
“Bu yeni bir konu yok sahiden, biz vakıf olarak 2005 ve 2010 yılında elektrik tarifesi ile ilgili davalar açtık. Cemevlerini ibadethanelerden saymıyorlardı, ticarethane statüsünden tarifeye emrindeki tutuyorlardı ve biz bütün davaları kaybettik. Aleyhimize sonuçlanmasının gerekçesi ise, mahkemeler bu konu ile ilgili Diyanet İşleri Başkanlığına başvurdu. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuna da başvurduk çünkü enerji fiyatlarının tarifesini belirleyen EPDK’dır. Kurum ise bize yazılmış olarak dedi ancak, ‘cemevlerinin ibadethane olabilmesi için Diyanet İşleri Başkanlığı’nın buna olur demesi lazım’ biz de buna itiraz ettik. Diyanet İşleri Başkanlığı katiyen anayasa üzerinden bir kurum değildir, yasalarla resmileşmiş bir kurumdur. Alevilerin ibadethanesini kimse tarife edemez, cemevleri diyorlarsa cemevleridir. Ülke hukuk devletidir ve bu anlamda da mahkemelere gittik fakat ne yazık oysa mahkemeler aleyhimize sonuçlandı. Biz Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine gitmedik. Bizden daha sonra dava açan bazı alevi kurumları bu konu ile ilgili Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine gittiler. Yani kısacası son dönemde yüzde 127’de değil tam yüzde 137 oranında zam gelince artık cemevlerinin yöneticileri bu faturaları karşılayamayacaklarını açıklama ettiler. Biz yeniden söylüyoruz; biz ücretsiz elektrik istemiyoruz, tarifenin ticarethane statüsünden çıkarılmasını istek ediyoruz. Bizim inanç, demokrasi ve hukuk anlayışımız; inançların inanç sahipleri tarafından finanse edilmesi, devletin bütün inançlardan elini çekmesi, onlara herhangi bir hesaplı yardım vermemesidir. Sadece yapması gereken şey ise, bir hukuk devleti statüsünde insanların hukuka yerinde bir şekilde, birlikte yaşamayı savunabilecek inanç topluluklarının, inançlarına karışmadan onlara kin ve nefret dili kullanmadan hürmet göstermesidir.”
“CEMEVLERİNE UYGULANANAN ZAM YÜZDE 127 DEĞİL, YÜZDE 137”
Son gelen faturanın aslında kaldırılabilecek gibi olmadığını söyleyen Geçmez, “Burası aynı zamanda sanatsal etkinliklerin yapıldığı bir yapı, çünkü alevilerin cemevleri böyle bir özelliğe sahip, komplike bir özelliğe sahip. Cemler yapılıyor ve cemlerde zakirlerin dile getirdiği deyişlerin söylendiği bölümler var ve yine semahçılar var, sanatsal etkinlikler var. Buna karşın biz pandemiyle birlikte bu etkinlikleri epeyce azalttık. Adi elektrik faturalarımız 3000-5000 TL arasındayken, zamlardan sonra 11 bin 650 TL’ye çıktı tüm etkinlikleri azaltmamıza karşın. Gelen birkaç tane cenaze, bir iki tane cem. Başka da bir şey değil. 11 bin 650 TL kabul edilecek bir şey değil. Tarife olarak da ticarethane. Bizim itiraz noktamız burası. Bizim dışımızda öteki alevi örgütleri, bedava elektrik tarifesi başvurusunda bulundular camileri misal göstererek. Ben buna da karşıyım. Bence camilerinde elektrikleri bedava olmamalı. O masraflar da oraya dışarı giden topluluklar tarafından karşılanmalı. Mesela, bize yalnızca elektrik faturası ticarethane statüsünde gelmiyor. Doğalgaz faturası da ticarethane statüsünde geliyor. Yaptığımız binaların belediyeler tarafından verilen ruhsatları da ticarethane statüsünde ast tutuluyor. Bunlar kabul edilebilecek şeyler değil. Oysaki camilerin, kiliselerin ve sinagogların kısacası ibadethane olarak kabul edilen, Türkiye Cumhuriyeti’nin yasalarının ibadethane olarak kabul edilen yerlerin, bu nesil binaların hiç bir karesinde bu vergiler aranılmıyor. Bizdekilerin tamamında vergiler alınıyor ama üstelik bundan başka ticarethane statüsünde olduğu için katbekat pozitif alınıyor. Biz bunlara itiraz ediyoruz.” dedi.
. – Ekonomi