Geçen hafta hukuki sınır olan 12 aylık TÜFE ortalamasının üstünde zam yapmak için Ankara ile temasa geçen AVM’ler, derhal de 16 Kasım 2018’de yayınlanan Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı karara ilişkin Tebliğ’in 19. maddesini gerekçe göstererek yabancı ve yüzde 50 tanıdık olmayan ortaklı Türk markalarına organize bir şekilde dövizle fatura kesmeye başladı.
Dünya’da yer alan habere tarafından, ülke genelinde organize bir şekilde hareket eden çoğu AVM, tanıdık olmayan ve yüzde 50 tanıdık olmayan ortaklı Türk markalara dövizle fatura kesmeye başladı.
Sektör temsilcilerinden alınan bilgilere kadar onlarca AVM’nin, ya jurnal döviz kuru üzerinden fatura kestiği veya ya da hukuki hudut olan yıllık TÜFE ortalamasının üstünde ekstra zammı kabul edin diye zorlama yaptığı öne sürülüyor. Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Altaş, dövizle kira kararının AVM’lerin kendilerinin aldığı bir karar olduğunu, ama yalnızca birkaç AVM ile sınırlı bir tatbik olduğunu söyledi.
TÜRK MARKALARI DA MAĞDUR
Uygulamaya konu markalar arasında Beymen, Network, Koton, Ayaydın-Migrolio markaları, Watsons, Inditex markaları, Mango, Deichman gibi AVM’lerde 100’lerce şubesi yer alan onlarca marka yer alıyor. Markalar yandaki komşusundan TL, kendilerinden ise döviz ile kira alınmasına karşı çıktı. Bunun yatırımları olumsuz etkileyip, işsizliğe yol açacağını bildiren sektör temsilcileri, en manâlı negatif etkisinin ise enflasyonda görüleceğini belirtiyor. Zira imalatçı ile alıcı fiyatları arasındaki farkın 50 puanı aştığına uyarı çeken meslek insanları, artan kira giderlerinin son mahsul fiyatlarına yansıyacağını bunun da enflasyonist zorlama oluşturacağını vurguluyor. Hali hazırda ÜFE ile TÜFE arasındaki ayrım 50 puanı aşarken Türkiye İstatistik Kurumu’nda bulunan bilgilere tarafından giyim ve ayakkabının enflasyon içindeki ağırlığı da yüzde 5,87 seviyesinde bulunuyor. Dilekçe dahilinde yer almamasına karşın yüzde 100 Türk sermayeli bir takım markalara da sektörün en kayda değer oyuncuları aralarında yer alan bazı AVM’lerin sözleşme sonrasını göze çarpan ederek, “ya zammı kabul et ya da 2 sene daha sonra anlaşma bittiğinde biz de ona tarafından davranırız” yönünde zorlama yaptığı öne sürülüyor.
“ADİL TİCARETE UYGUN DEĞİL”
Konuyla ilgili değerlendirmede bulunan Birleşik Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, 2018’de getirilen kanunun tanıdık olmayan ortaklı perakendecilere döviz ile kira faturası kesme yolunu açık bıraktığını hatırlattı.
Öncel, “Bu kararı 2018’den bu yana uygulamıyorlardı. Ama yılbaşından beri AVM’ler ‘ya hukuki hudut olan takvim TÜFE’nin üzerinde ekstra kira zam veya döviz ile fatura konusunda baskı yapıyor. Bu anlamda fatura kesenler de var. Bu konuda üyelerimizden fazla pozitif şikayet alıyoruz. Küresel arz zincirinde yaşanan problemler sebebiyle fazla yüksek maliyet artışları ile aleyhinde karşıyayız. Bir Takım ürün gruplarında meslek artık yönetilemez ülkü geldi. Tüm dünyada yaşanan yüksek enflasyon da bunu körüklüyor. Son dönemde gelişen vakalar tüketimi de kısıtlar ülkü geldi. Yaza değin alışverişte kısıtlama da öngörüyoruz. Böyle bir dönemde bu kararı dürüst bulmuyoruz. Bu çerçevede tanıdık olmayan ortaklı ve tanıdık olmayan markalardan da şikayetleri yoğun olarak almaktayız. Konuyla ilgili bakanlığa yazı yazdık. Adil ticaret vurgusunun da yoğun olarak yapıldığı bir dönemde bu davranışı çok adaletli bulmuyoruz” diye konuştu.
. – Ekonomi Haberleri
Haberi Kaydet
