Evrim KÜÇÜK
Dünyada emtia fiyatları artan talep ve tedarik tarafında yaşanan sıkıntılar nedeniyle bu yıl güçlü bir performans gösterdi. Emtia fiyatlarının seyrini ölçen S&P GSCI endeksi son bir yılda yüzde 52 ve yılbaşından bu yana yüzde 32 yükseldi. Uzmanlar emtia fiyatlarındaki yükselişin bir süre daha süreceğini düşünüyor. Ancak gelecek yıl, fiyat artış hızının düştüğü daha ılımlı bir emtia piyasası bekleniyor. Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, metal fiyatlarının gördüğü tarihi zirvelerin çok ötesine gitmesini beklemediğini bildiriyor.
Bakır, 2022 sonuna kadar tarihi ortalamanın üzerinde kalabilir
Bakır vadelileri Londra’da 9.400 dolar/ton ile tüm zamanların en yüksek seviyesine yakın hareketini sürdürüyor. ABD’de de şubattan bu yana 4 dolar/lb seviyesinin üzerinde. Moody’s, üçüncü çeyrekte bakır fiyatlarının, pandeminin Mart 2020’de dünya ekonomilerinin çoğunu kilitlemeden önce hareket ettiği 2.50 ila 3.00 dolar aralığının oldukça üzerinde kalmaya devam edeceğini düşünüyor. Fiyatların gevşemekle birlikte, en azından 2022 sonlarına kadar tarihi ortalamalara kıyasla güçlü kalacağı tahmininde bulunuyor. Uzun vadede piyasa açığının bakır fiyatlarını yüksek tutacağını öngören kuruluş, hükümetlerin ve endüstrilerin karbonsuz ekonomiye geçiş çabalarının bakır talebini artırdığına dikkat çekiyor. Şili ve Peru gibi büyük üreticilerin talebe yetişmek için mücadele ettiğini ama söz konusu bölgelerdeki siyasi ve toplamsal belirsizliklerin arz üzerinde yarattığı baskı nedeniyle yüksek bakır fiyatlarının devam etmesini bekliyor.
Altın 2022’nin 3’üncü çeyreğine kadar güçlü kalabilir
Altın yarınki Fed toplantısı öncesinde ons başına 1.750 dolar civarında zayıf seyrini sürdürüyor. Moody’s, piyasa belirsizliği, düşük reel faiz oranları ve enflasyonun altın fiyatlarını 2022’ye kadar tarihi seviyelerin üzerinde tutacağını, ancak fiyatların getirilerdeki artış, daha güçlü Amerikan Doları ve ekonomik toparlanmanın devam etmesi nedeniyle 2022’nin üçüncü çeyreğinde gevşeyeceğini öngörüyor. Kuruluşa göre fiyatlar, 1.800 dolar seviyelerinin altına inecek. “Bazı ekonomik göstergeler, enflasyonun merkez bankası beklentilerinin ötesine geçeceğini ve Fed’in yakın zamanda ‘gevşek para’ duruşundan vazgeçmesinin olası olmadığını gösteriyor” diyen Moody’s, gümüş fiyatlarındaki kazanımların, altınla aynı faktörleri ve endüstriyel talepte devam eden toparlanmayı yansıtarak, 2022’de yüksek seviyelerde kalabileceğini söylüyor.
Demir cevheri 2022 sonrasında kademeli düşüşü sürdürecek
Demir cevheri bu yıl en kötü performans gösteren emtialardan biri. Demir cevheri fiyatları geçtiğimiz hafta Temmuz 2020’den bu yana ilk kez 100 doların altına geriledikten sonra hafta başında 103 dolardan satıldı. Demir cevheri 63 Fe’nin ton fiyatı yılbaşından bu yana yüzde 34 geriledi. Demir cevheri 62 Fe’nin fiyatı da bu yıl yüzde 21 gerileyerek 123 dolar/ton seviyesine indi. Çin’de karbon salınımını azaltmak için çelik üretimini düşürme planları demir cevheri fiyatlarını geriletiyor. Dünyanın en büyük çelik üreticisi olan Çin’de düşük hacimli hedefler konması fiyatları baskılıyor. Çin’de emlak sektöründeki talebin sert biçimde gerilemesi de fiyatlardaki düşüşü tetikledi. Moody’s fiyatların 2022 sonrasında 2016-2019 yılları arasındaki ton başına ortalama 70-80 dolar seviyelerine doğru kademeli olarak geri geleceğini öngörüyor. Sıkışık demir cevheri arzı, fiyatları 2022’de daha önceki yılların üzerinde tutmaya devam edecek. Kömür fiyatlarının nispeten yüksek kalması bekleniyor, ancak arz sorunları ve jeopolitik sorunlar azaldıkça fiyatlar gerileyebilir. Bu arada, Moody’s tahminlerine göre, çelikte arz-talep dengesizliği geri gelecek ve fiyatlar 2022’de, bu yıl gördüğü olağan dışı zirvelerinden tarihi ortalamalarına doğru kademeli olarak düşeşe geçecek.
Alüminyum fiyatlarında ivmenin sürmesi bekleniyor
Temel metallerden alüminyumun, 2022 ortalarına kadar ivmesini sürdürmesi bekleniyor. 2.900 dolar/tonu aşarak son 13 yılın zirvesine tırmanan fiyatlar gelecek yılın başlarında yükseliş eğilimini koruyacak. İklim değişikliğiyle mücadeleye yönelik yatırımlar alüminyum fiyatlarında ralliye neden oluyor. Dünyanın en büyük üreticilerinden Çin’in, kirliliği azaltmak ve yeşil hedeflere ulaşmak için üretimi azaltmaya başlaması fiyatları hızlandıran unsurlardan. Alüminyum arzındaki azalmaya karşın, bu yıl küresel alüminyum tüketiminin iklim değişikliğiyle mücadeleye yönelik yatırımlarının desteğiyle yüzde 8 arttığı görülüyor.
Nikel fiyatında baskıyı ‘nikel pik demir’ kuracak
Hem paslanmaz sektöründen hem de elektrikli araç sektöründen gelen taleple bu yıl hızla yükselen nikel fiyatlarının yeni yılın başlarına kadar yüksek kalacağını tahmin eden Moody’s, ancak fiyatların 2022’de sürdürülemez olduğunu savunuyor. Üretim tamamen pandemi öncesi seviyelere ulaştığını hatırlatan kuruluş, “Bol miktarda tedarik fiyatları yumuşatacak’ diyor. Ton başına 20.400 dolara kadar tırmanan fiyatlar, 2020’deki 13.784 dolar/ton ortalamasından yaklaşık yüzde 32 arttı. Ancak analistler, düşük kaliteli bir ferronikel olan ve paslanmaz çelik üretiminde saf nikele göre daha ucuz bir alternatif olan nikel pik demir (NPI) arzındaki artışın, Endonezya’daki ek tesislerin faaliyetlerini hızlandırması nedeniyle artmaya devam edeceğini belirtti. Endonezya’daki NPI’deki artışın, Çin’de azalan üretimi dengelemesi bekleniyor.
Çinko fiyatları, üretimin toparlanmasıyla düşecek
Çinko fiyatları 2021’in ikinci yarısında yükselişini muhtemelen sürdürecek ancak üretim artışının talep büyümesini geride bırakacak olması nedeniyle uzun vadede, Moody’s’in belirlediği fiyat aralığının alt sınırına ineceği öngörülüyor. Peru, Meksika ve Bolivya’daki büyük çinko madenlerinde üretimin toparlanmasıyla birlikte dünya çinko piyasasının fazla vermesi bekleniyor. Fitch Solutions araştırmasına göre küresel çinko madeni üretiminin muhtemelen 2021’de yüzde 4.3 ile 2012’den bu yana en hızlı artışını gösterecek.
Yazının Kaynağı : Dünya